พิษสงของเบาหวาน ที่คนส่วนใหญ่ไม่เคยรู้
ถ้าพูดถึงคำว่า “โรคเบาหวาน” แล้ว เชื่อว่าคนส่วนใหญ่รู้จักและคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นกับตัวเองหรือกับคนใกล้ชิดก็ตาม แต่ถ้าพูดคำว่า “โรคเบาหวานลงไต” คิดว่าคงจะมีไม่มากนักที่จะรู้จักโรคนี้กัน
เคยสงสัยกันไหมคะว่า คนที่ต้องไปฟอกไตที่โรงพยาบาล ทำไมเขาถึงได้ต้องไปฟอกไตกัน เรามักถูกสอนกันว่า ให้ระวังอย่ากินของที่เค็มมากจนเกินไปเพราะจะทำให้ไตพัง ซึ่งนั่นก็เป็นความจริง แต่รู้ไหมคะว่า สาเหตุที่ทำให้คนเราเป็นโรคไตวาย เป็นอันดับ 1 ในประเทศไทย ก็เกิดขึ้นจาก “โรคเบาหวานลงไต” นี่เอง
โรคเบาหวานลงไตเกิดขึ้นได้อย่างไร
สำหรับผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานมานานกว่า 5 ปี น้ำตาลในเลือดที่สูงจะค่อยๆทำร้ายเซลล์ในอวัยวะต่างๆ ที่เขาว่า เบาหวานขึ้นตา โรคหลอดเลือดหัวใจจากเบาหวาน โรคไตที่เกิดจากเบาหวาน เป็นต้น โดยเมื่อระดับน้ำตาลในเลือดสูงต่อเนื่องกันเป็นสิบ ๆ ปี ก็จะทำให้เซลล์ถูกทำร้ายมากขึ้น ทีนี้ก็รอแค่เมื่อไรโรคจะแสดงอาการออกมาเท่านั้นเอง
โอกาสในการเป็นโรคไตจากเบาหวานมีมากแค่ไหน
สำหรับคนที่เป็นเบาหวานมานานมากกว่า 5 ปีขึ้นไป คุณหมอมักจะตรวจค่าไตเป็นประจำ ทุก 6 เดือนหรือทุก 1 ปี ตามค่าน้ำตาลในเลือด ยิ่งถ้าสูงมาก แล้วมีอาการของโรคความดันสูง ไขมันสูงร่วมด้วยแล้ว ก็จะตรวจเจอค่าไตสูงขึ้นได้
ระยะเวลาของผู้ป่วยเบาหวาน ก่อนที่จะเป็นโรคไตจนถึงระดับที่ต้องฟอกไตนั้น โดยเฉลี่ยจะเป็นโรคเบาหวานมาก่อนประมาณ 15 ถึง 25 ปี แต่ก็ไม่ใช่ว่า คนที่เป็นเบาหวานทุกคนจะต้องเป็นโรคไตกันทั้งหมด หากดูแลตัวเองดีๆ ควบคุมระดับน้ำตาล ค่าความดันและไขมันในเลือดไม่ให้สูงจนเกินไป ก็จะชะลอความเสื่อมของไตได้เช่นกัน
จากโรคหลักพันสู่โรคหลักแสน
สำหรับคนที่เป็นเบาหวานโดยทั่วไป ถ้าใช้สิทธิ์ประกันสังคมหรือสิทธิ์บัตรทอง ก็จะมีค่าใช้จ่ายเป็นค่ายานอกรายการเพียงแค่ไม่กี่บาท แต่ถ้าเป็นโรคเบาหวานลงไต จะต้องมีค่าใช้จ่ายรายเดือนเพิ่มขึ้นหลายเท่าตัว เพราะทั้งประกันสังคมและบัตรทองไม่ครอบคลุมค่ารักษาพยาบาลในส่วนการล้างไต (มีช่วยบ้างแต่ไม่ได้ฟรีไปทั้งหมด)
ค่าใช้จ่ายเท่าไหร่บ้างที่ต้องเสียเมื่อเป็นโรคไต
เมื่อถึงวันที่ต้องมีการฟอกไตแล้ว โดยทั่วไปจะเลือกวิธีการรักษาได้อยู่ 2 วิธี คือการล้างผ่านทางช่องท้อง และการไปฟอกเลือดที่โรงพยาบาล ไปดูค่าใช้จ่ายแบบถูกที่สุดกันค่ะ
- กรณีล้างไตผ่านทางช่องท้อง: จะต้องทำการล้างด้วยตนเองที่บ้าน วันละ 4 ครั้ง ใช้เวลาครั้งละ 30 ถึง 40 นาที โดยทำเป็นประจำทุกวัน มีค่าใช้จ่ายประมาณเดือนละ 20,000 ถึง 30,000 บาท
- กรณีไปฟอกเลือดที่โรงพยาบาล: จะทำการฟอกเลือดล้างไต สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง โดยใช้เวลาครั้งละประมาณ 4 ชั่วโมง (ไม่นับรวมเวลาที่ต้องไปรอคิวที่โรงพยาบาล) โดยมีค่าใช้จ่ายครั้งละ 2- 3,000 บาท บาท เฉลี่ยแล้วเดือนนึงก็ไม่ต่ำกว่า 20,000 บาท (กรณีที่มีประกันสังคมก็อาจจะลดรายจ่ายลงไปได้ส่วนหนึ่ง)
จะเห็นได้ว่า ถ้าค่าไตลดลงจนถึงในระดับที่เรียกได้ว่าไตวาย จนต้องทำการล้างไตนั้น คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยจะเปลี่ยนจากหน้ามือเป็นหลังมือเลยทีเดียว ทั้งในเรื่องค่าใช้จ่ายที่ต้องเสียไปทุก ๆ เดือน ไม่ว่าจะเป็นการล้างไตผ่านทางช่องท้อง หรือจะไปฟอกเลือดที่โรงพยาบาลก็ตามที ทั้งสภาพจิตใจที่จะต้องเหนื่อยล้ากับการรักษาตัว ทั้งความเจ็บปวดที่จะต้องเจอ รวมถึงความยุ่งยากลำบากที่ต้องเข้าออกโรงพยาบาลกันอยู่บ่อยๆอีกด้วย