อาการเริ่มต้นของโรคไต – รู้ทันโรคไต เพื่อการป้องกันและแก้ไขอย่างทันท่วงที
ปัจจุบันที่ประชากรไทยที่ป่วยเป็นโรคไตเพิ่มขึ้นสูงมาก ต้องมีการล้างไต ฟอกไต จนในโรงพยาบาลบางแห่งถึงกับมีเครื่องฟอกไตไม่พอกันเลยก็มี โรคไตเป็นภัยเงียบที่ไม่ค่อยแสดงอาการออกมาให้เห็น แต่พอเป็นแล้ว ทำให้การใช้ชีวิตของผู้ป่วยลำบากขึ้นหลายเท่าตัว ดังนั้นแล้ว การสังเกตอาการเบื้องต้นด้วยตนเอง เพื่อที่จะได้ระวังและป้องกันได้อย่างทันท่วงทีนั้น จะช่วยทำให้ผู้ป่วยสามารถประคองอาการ และฟื้นฟูตัวเองได้เร็วขึ้นด้วย
โรคไต ในระยะเริ่มต้นนั้น จะไม่ค่อยแสดงอาการอะไรออกมาให้เห็นมากนัก เหมือนเป็นเพชฌฆาตเงียบ ที่ค่อย ๆ คุกคามชีวิตของเราก็ว่าได้ ที่สำคัญก็คือ ความเสียหายที่เกิดขึ้นกับไตนั้น ไม่สามารถฟื้นฟูหรือกู้คืนกลับมาได้ ดังนั้นแล้ว การที่เราปล่อยชีวิตให้ทานอาหารโดยไม่ควบคุมอะไรเลย อาจจะทำให้ต้องลำบากในอนาคตก็เป็นได้
สังเกตอาการเริ่มต้นของโรคไต
การสังเกตตัวเองว่าเป็นโรคไตได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น จะช่วยให้เราสามารถชะลอความเสียหายที่จะเกิดขึ้นต่อไต ไม่ให้เร็วจนเกินไป ซึ่งถ้ารู้แต่เนิ่น ๆ และควบคุมการทานอาหาร ควบคุมน้ำหนักให้ดีแล้ว ก็จะสามารถช่วยชะลอและช่วยลดโอกาสที่จะต้องไปนอนฟอกไตถ่ายเลือดได้มาก
1 ปัสสาวะมีกลิ่นฉุน ติดต่อกันหลายวัน
ปกติคนเราถ้าทานอาหารปกติ ไม่รสจัด หรือเค็มจนเกินไป ปัสสาวะจะมีกลิ่นอ่อน ๆ ไม่ได้ฉุนมาก เว้นเสียแต่ว่าช่วงไหนทานอาหารรสจัด กินของเค็ม ของดอง ปัสสาวะก็จะมีกลิ่นฉุน กลิ่นแรงขึ้น แต่ก็จะมีอาการแบบนี้อยู่เพียง 2-3 วัน เท่านั้น แต่สำหรับผู้ที่มีอาการของโรคไตนั้น ปัสสาวะจะมีกลิ่นฉุน กลิ่นแรง ต่อเนื่องกันตลอดไม่หายฉุน
2 สีของปัสสาวะ ช่วยบอกโรค
ปกติคนเราจะมีปัสสาวะสีเหลืองอ่อน เพราะเมื่อไตกรองของเสียแล้ว ก็จะปล่อยของเสียมาพร้อมกับปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะมีสีเหลืองอ่อน ๆ ถ้าเป็นตอนเช้าหลังตื่นนอน ปัสสาวะก็จะมีสีเข้มขึ้น เนื่องจากตอนนอนไม่ได้ดื่มน้ำเข้าไปเลย แต่ว่า ถ้าใครที่ปัสสาวะสีใส ๆ ตลอดทั้งวัน แม้จะกินน้ำน้อย หรือกินน้ำมาก นั่นหมายความว่า ไตไม่ได้กรองของเสียเลย ทำให้ปัสสาวะที่ออกมานั้น มีแต่น้ำ ไม่ได้มีของเสียที่ขับจากไตออกมาด้วย ถ้ามีอาการเป็นแบบนี้ อาจจะควรพบแพทย์เพื่อเช็คค่าไตดูอย่างน้อยปีละ 1 ครั้งก็ยังดี
3 ปัสสาวะเป็นฟอง
ปัสสาวะเป็นฟอง เป็นเรื่องปกติของคนเราอยู่แล้ว ไม่ใช่โรคแต่อย่างใด อาจจะเกิดจากการทานอาหาร เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือการดื่มน้ำน้อย ล้วนเป็นสาเหตุให้ปัสสาวะเป็นฟองได้ทั้งสิ้น
ในกรณีที่ปัสสาวะเป็นฟองมาก ฟองสูง ยุบตัวช้ามาก สี หรือกลิ่นของปัสสาวะมีความผิดปกติ เช่นขุ่นไป ใสไป อาจจะเป็นไปได้ว่ามีโปรตีนรั่ว ซึ่งเกิดจากหน่วยกรองไตมีปัญหา ทำให้ดูดกลับโปรตีนได้ไม่หมด จึงทำให้ปัสสาวะที่ออกมามีโปรตีนปน และทำให้เป็นฟองมาก
4 อาการเท้าและข้อเท้าบวม และบวมน้ำรอบดวงตาในตอนเช้า
อาการของโรคไตในระยะเริ่มแรกนั้น จะมีอาการบวมที่เปลือกตาด้านบน ในตอนเช้า และจะมีอาการบวมมากขึ้น เมื่อไตมีความเสียหายมากขึ้น ซึ่งถ้าใครไม่สังเกตก็จะไม่ได้คิดอะไร แต่เมื่อไตเริ่มเสียหายมากขึ้น อาการบวมนั้น จะบวมที่ข้อเท้า เท้า ขา เมื่อใช้นิ้วกดลงไปบริเวณที่บวม จะสังเกตว่า มีรอยบุ๋มตามนิ้วลงไป ซึ่งอาการแบบนี้ควรจะพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุโดยเร็ว
5 โลหิตจาง หรือเลือดน้อย วูบง่าย
คุณหมอที่มีประสบการณ์ในการวินิจฉัยโรคคนแก่มาเป็นระยะเวลานาน มักจะให้ผู้ป่วยตรวจค่าไตเสมอ เมื่อมีอาการโลหิตจางโดยไม่ทราบสาเหตุเกิดขึ้น เพราะสาเหตุของโลหิตจางนั้นอาจจะมีผลมาจากโรคไตได้เช่นกัน
5 วิธีข้างต้น เป็นเพียงวิธีสังเกตตัวเองเบื้องต้นเท่านั้น ซึ่งถ้าคุณมีอาการหลายอย่าง ใน 5 ข้อข้างต้นนี้ ควรพบแพทย์เพื่อตรวจอย่างละเอียดอีกครั้ง โรคไตในระยะเบื้องต้นนั้น ในปัจจุบันทั้งการแพทย์สมัยใหม่ และการแพทย์แผนทางเลือก ไม่ว่าจะเป็นสมุนไพร หรือแพทย์แผนจีน สามารถประคองอาการได้เก่งขึ้นมาก สามารถชะลอความเสื่อมของไตได้เป็นอย่างดี ทั้งนี้ เราควรที่จะควบคุมการรับประทานอาหารให้ดี หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด อาหารที่เค็มมาก อาหารหมักดอง และออกกำลังกายบ้าง เพื่อให้ห่างไกลจากโรคไตกันนะคะ
