“ตาแดง” โรคติดต่อที่มาพร้อมกับหน้าฝน
เข้าหน้าฝนทีไร ต้องเห็นคนเป็นโรคตาแดงกันมากมาย โดยเฉพาะเด็ก ๆ บางครั้งติดกันแทบทั้งห้องเลยก็ยังมี “ตาแดง” คือ อาการของเยื่อบุตาอักเสบ คันตา เจ็บตา หรือระคายเคืองคล้ายกับมีเม็ดทรายเข้าตา ในกรณีที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียหรือไวรัสนั้น นอกจากจะเป็นอันตรายกับดวงตาแล้วยังอาจติดต่อได้ด้วย
ดังนั้นคุณจึงควรไปพบแพทย์ หากเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย แพทย์จะจ่ายยาปฏิชีวนะชนิดหยอดตาเพื่อให้หายเร็วขึ้นและหยุดการระบาด การดูแลนอกเหนือจากนี้คือ วิธีบรรเทาอาการคันและจัดการกับขี้ตา ทำอย่างไรบ้างไปดูกันเลย
ตาแดง เกิดจากอะไร?
เยื่อบุตา คือ เยื่อบางใสที่บุเปลือกตาด้านในและหุ้มรอบลูกนัยน์ตา เมื่ออักเสบจะมีอาการตาแดง คัน และมี ขี้ตาเหนียว สาเหตุสําคัญคือ การติดเชื้อแบคทีเรียหรือไวรัส หรือเกิดจากปฏิกิริยาภูมิแพ้เมื่อสัมผัสละอองเกสร เครื่องสําอาง คอนแทคเลนส์ หรือสารเคมีต่าง ๆ เยื่อบุตาอักเสบแต่ละประเภททําให้เกิดอาการต่างกันไปตั้งแต่แสบร้อน คัน น้ําตาไหล แพ้แสง หรือมีขี้ตามาก จนเปลือกตาติดกันเมื่อตื่นนอนขึ้นมาในตอนเช้า
รูปภาพจากเว็บไซต์ www.conestogaeye.com
วิธีบรรเทาอาการตาแดงเบื้องต้น
- ประคบร้อนหรือเย็นล้วนช่วยได้ทั้งสิ้น หากมีขี้ตามากให้ใช้ผ้าขนหนูผืนเล็กๆ หรือสําลีสะอาดชุบน้ําอุ่นประคบตา เพื่อป้องกันไม่ให้ขี้ตาที่แห้งกรัง ติดกับขนตา การประคบเย็น (ใช้ผ้าขนหนูชุบน้ําผสมน้ําแข็ง) ช่วยลดอาการบวมและคันได้ ซึ่งพบบ่อยในเยื่อบุตาอักเสบจากการแพ้ คุณสามารถประคบอย่างใดอย่างหนึ่งหรือทั้งสองอย่างนาน 5 นาที วันละ 3-4 ครั้ง และควรเปลี่ยนผ้าใหม่ทุกครั้ง
- ทําความสะอาดภายนอกตาด้วยก้อนสําลีชุบแชมพูเด็ก 1 ส่วน ผสมกับน้ําอุ่น 10 ส่วน น้ําอุ่นช่วยละลายคราบขี้ตา ขณะที่แชมพูช่วยทําความสะอาดบริเวณโคนขนตาได้ดี
Tips: ทาขี้ผึ้งก่อนนอนก็ช่วยได้นะ!
หากแพทย์จ่ายยาปฏิชีวนะหรือยาสเตียรอยด์ชนิดหยอดตาหรือขี้ผึ้งสําหรับป้ายตาก่อนนอน ไม่ควรใช้ยามากเกินไปเพราะอาจทําให้เปลือกตาเชื่อมติดกันเหมือนทากาว ขณะหยอดหรือป้ายตา ระวังอย่าให้หลอดยา สัมผัสดวงตา มิฉะนั้นเชื้อโรคจะปนเปื้อนทําให้เกิดการติดเชื้อได้
วิธีบรรเทาอาการปวดที่ทำกันมาตั้งแต่โบราณ
- ประคบตาด้วยคาโมไมล์ แช่ถุงชาคาโมไมล์ในน้ําอุ่น 2-3 นาที คั้นน้ําออกแล้วประคบตานาน 10 นาที วันละ 3-4 ครั้ง เปลี่ยนถุงชาใหม่ทุกครั้ง ควรหลับตาขณะประคบเพื่อป้องกันน้ําชาไหลเข้าตา
- อายุรเวทหรือการแพทย์พื้นบ้านของอินเดีย แนะนำให้ใช้ใบผักชีสด ซึ่งช่วยรักษาเยื่อบุตาอักเสบได้ ให้ใช้ใบผักชีสดหนึ่งกํามือผสมกับน้ํา 100 มล. ปั่นในเครื่องผสมอาหาร คั้นน้ําออก ใช้กากที่เหลือประคบขณะหลับตานาน 2-3 นาทีแล้วล้างออกให้สะอาดก่อนลืมตา
- การรักษาแนวอายุรเวทอีกวิธีหนึ่งคือ ใช้เมล็ดผักชี 1 ช้อนชาต้มในน้ําเดือด 1 ถ้วย นาน 15 นาที กรองกากออกแล้วทิ้งไว้จนเย็น นำมาใช้ล้างทําความสะอาดเปลือกตา
- ซักผ้าเช็ดตัว ผ้าเช็ดหน้า และปลอกหมอนทุกวัน เพื่อป้องกันการติดเชื้อ ซ้ําหรือลุกลามไปอีกข้างหนึ่ง และป้องกันการแพร่เชื้อสู่ผู้อื่นด้วย
- ควรให้ผู้อื่นช่วยจัดเตียงให้ การจัดเตียงเองอาจทําให้โรคแพร่กระจาย เนื่องจากมือสัมผัสผ้าปูที่นอน
- เมื่อมีเด็กที่บ้านเป็นเยื่อบุตาอักเสบ ควรให้อยู่บ้าน ไม่ควรไปโรงเรียนหรือ สถานเลี้ยงเด็ก เพราะเด็กมักไม่เคร่งครัดกับสุขอนามัยส่วนตัว เช่น ไม่ชอบ ล้างมือและชอบขยี้ตา อย่างไรก็ตามสถานเลี้ยงเด็กส่วนใหญ่มักไม่อนุญาต ให้เด็กที่มีอาการเยื่อบุตาอักเสบเข้าห้องเรียนอยู่แล้ว
เป็นตาแดงแล้ว ต้องอย่าเอาไปติดคนอื่นอีก.
- งดใช้เครื่องสําอางรอบดวงตาและคอนแทกเลนส์จนกว่าจะหาย เพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ํา ควรทิ้งเครื่องสําอางสําหรับทาตาที่เคยใช้ขณะมีอาการติดเชื้อ
- อย่าสัมผัสดวงตา หากสัมผัสโดยบังเอิญให้ล้างมือด้วยสบู่ และเช็ดให้แห้งด้วยกระดาษหรือเครื่องเป่าลมร้อน อย่าใช้ผ้าเช็ดมือ
- หากจําเป็นต้องเช็ดหรือขยี้ตา ควรใช้กระดาษชําระข้างละแผ่นไม่ปะปนกัน และล้างมือให้สะอาด
- ถ้าต้องออกไปทําธุระข้างนอกบ่อยๆ ควรพกเจลฆ่าเชื้อแบคทีเรียสําหรับล้างมือไปด้วยและหมั่นใช้อยู่เสมอ
- ผู้ที่สวมคอนแทคเลนส์ควรงดใช้ชั่วคราวระหว่างมีอาการเยื่อบุตาอักเสบ ให้ถอดล้างฆ่าเชื้อโรคและเก็บไว้ใช้อีกครั้งหลังจากหายเป็นปกติแล้ว ควรล้างมือเสมอ ทั้งก่อนและหลังถอดคอนแทตเลนส์
รู้จักกับเยื่อบุตาอักเสบทั้ง 3 ประเภท
เยื่อบุตาอักเสบมี 3 ประเภทคือ เยื่อบุตาอักเสบจากเชื้อไวรัส อักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย และอักเสบจากการแพ้ อาการของทั้ง 3 ประเภทคล้ายกัน แต่แพทย์สามารถวินิจฉัยแยกความแตกต่างได้
1. เยื่อบุตาอักเสบจากเชื้อไวรัส
- อาการมักเริ่มต้นกับตาข้างหนึ่ง และอาจลามไปอีกข้างหนึ่ง
- ขี้ตาสีขาวใส
- เคืองตา ตาแดง
2. เยื่อบุตาอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย
- มักเป็นกับดวงตาเพียงข้างเดียว แต่อาจลามไปอีกข้างหนึ่ง
- เคืองตา ตาแดง
- มีขี้ตามาก
3. เยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ เยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ อาจจะมีอาการขี้ตาเป็นสาย คันตามาก อาจจะต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อให้จัดยาลดการอักเสบ และลดอาการบวมให้ทานด้วย นอกจากนี้ก็ยังควรเพิ่มการทานวิตามินซี ทั้งจากผลไม้ และจากวิตามินซีแบบเม็ด เพื่อให้ลดอาการตาอักเสบจากภูมิแพ้ให้ได้เร็วที่สุด
- มักเกิดกับตาทั้งสองข้าง
- คันตา น้ําตาไหล
- เปลือกตาบวม
Tips: รู้หรือไม่?
เคยสังเกตุไหมคะว่า เวลาเรามีอาการผิดปกติเกี่ยวกับดวงตาอย่างไรก็ตาม ก็มักจะหายได้เอง ไม่ต้องรักษาหรือกินยา ก็มักจะหายเองได้เสมอ นั่นก็เพราะว่า น้ำตาของคนเรา มีสารฆ่าเชื้อแบคทีเรียตามธรรมชาติอยู่แล้ว ดังนั้น เราจึงมักจะเห็นว่า โรคตาแดง หรือโรคเยื่อบุตาอักเสบมักจะหายเองได้ ถึงแม้จะไม่กินยาหรือประคบร้อนอะไรเลยก็ตาม
Warning ควรไปพบแพทย์เมื่อมีอาการเหล่านี้
ควรไปพบแพทย์เมื่อมีอาการเหล่านี้
ถ้ามีอาการตาแดงอย่างเดียว ถือว่าไม่รุนแรง มักเกิดจากเชื้อไวรัสซึ่งอาการจะหายไปภายใน 1 สัปดาห์ แต่บางอาการอาจลุกลามเป็นอันตรายต่อดวงตา เช่น มองภาพไม่ชัด มีตุ่มใสใกล้ตา อาการไม่หายภายใน 1 สัปดาห์หรือไม่ดีขึ้นภายใน 3-4 วันทั้งที่รักษาสม่ําเสมอ ควรรีบไปพบแพทย์ ถ้าเกิดจากติดเชื้อแบคทีเรียควรรีบรักษาโดยเร็วเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อน
