ตากุ้งยิง ไม่ได้เป็นเพราะแอบดูคนอาบน้ำนะ
ตากุ้งยิง คือ การติดเชื้อโรคที่ตาอย่างหนึ่ง ซึ่งทําให้เกิดก้อนแข็ง บวมแดง เจ็บปวดที่ขอบเปลือกตาที่ด้านบนหรือล่าง ดูคล้ายกับเป็นสิว เกิดขึ้นเมื่อรูขุมขนที่โคนขนตาอุดตัน หรือมีฝุ่นละออง หรือน้ํามัน แล้วเกิดติดเชื้อแบคทีเรีย (ถ้าต่อมบนหนังตาเกิดการอุดตัน แสดงว่าคุณเป็นตากุ้งยิงด้านใน ไม่ใช่ตากุ้งยิงด้านนอก) ตาคุณอาจแฉะ หรือรู้สึกเหมือนมีอะไรอยู่ข้างใน โดยปกติฝึกุ้งยิงจะบวมเป็นหนองนานหลายวันก่อนจะแตกและหายไป กุ้งยิงอาจหายสนิททันทีที่หายติดเชื้อ หรืออาจเหลือเป็นถุงน้ําซึ่งต้องรักษากันต่อไป
ขณะที่เป็นตากุ้งยิง ไม่ควรขยี้ตา เพราะจะทําให้เชื้อแบคทีเรียที่ติดอยู่ตามรูขุมขนแพร่ไปสู่ที่อื่น การใช้ความร้อนจะช่วยให้ฝีสุกได้ และทําตามเคล็ดลับต่อไปนี้เพื่อให้เปลือกตาสะอาด และไม่ระคายเคืองอีกต่อไป เราไปดูเคล็ดลับดี ๆ ที่จะทำให้เวลาเป็นตากุ้งยิง แล้วหายเร็วขึ้นกันดีกว่าค่ะ
1. ประคบอุ่นที่เปลือกตา
- ประคบร้อน ให้ทำการประคบร้อนที่เปลือกตาข้างที่เป็นราว 10-15 นาที วันละ 4 ครั้ง นาน 2-3 วัน โดยให้ใช้ผ้าขนหนูเนื้อนุ่ม หรือผ้าฝ้ายสะอาดๆ ผ้าก๊อซ หรือแม้แต่ถุงชา จุ่มในน้ำอุ่น และนํามาวางบนเปลือกตา กดเบาๆ เมื่อชินกับความร้อนแล้วคุณสามารถทําซ้ําอีก 2-3 ครั้งได้โดยใช้น้ําที่ร้อนขึ้นกว่าเดิม ความร้อนจะช่วยให้ฝีสุกและแตกเร็วยิ่งขึ้น ผ้าที่ใช้ประคบแล้วควรทิ้งไปเลย หรือถ้าเป็นผ้าขนหนูก็นำไปซักในน้ําร้อนจัดก่อนจะนํามาใช้ซ้ํา ไม่เช่นนั้นตาคุณอาจติดเชื้อโรคซ้ําอีกได้
- มีอีกทางที่จะใช้ความร้อนกับดวงตาที่เจ็บ และก็ง่ายกว่าการใช้ผ้าก็คือ “ไข่ต้ม” ต้มไข่ให้สุกจนแข็ง นําขึ้นจากน้ําร้อนแล้วห่อในผ้าสะอาด จากนั้นนํามาวางบนเปลือกตา ไข่ต้มจะคงความร้อนได้นานกว่าผ้าประคบ
- มันฝรั่งร้อนก็ใช้ได้เช่นกัน นํามันฝรั่งไปอบในเตาไมโครเวฟให้ร้อน นําออกมาผ่าครึ่งแล้วห่อใส่ผ้า มันฝรั่งร้อนระอุอยู่ได้นาน ก่อนนำมาประคบ ควรลองวางบนผิวหนังส่วนอื่นทดสอบดูก่อน เพื่อป้องกันผิวบริเวณตาไหม้
2. ยาแก้อักเสบ/กระเทียม ช่วยได้
เมื่อเวลาเป็นตากุ้งยิง เราควรพยายามที่จะกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้ต่อสู้กับแบคทีเรียที่ทําให้เกิดการติดเชื้อ โดยส่วนมากแล้ว คุณหมอหรือเภสัช มักจะแนะนำเป็น เอดิเนเซีย (echinacea) โดยให้ทานวันละ 3-4 ครั้ง และกินไปเรื่อยๆ จนกว่าฝีกุ้งยิงจะยุบลง
สำหรับสมุนไพรไทย ๆ ที่มีฤทธิ์ในการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันได้ดีก็คือ กระเทียม ให้กินกระเทียมวันละกลีบใหญ่ๆ เพราะกระเทียมมีสรรพคุณในการต้านเชื้อแบคทีเรีย โดยจะได้ผลดีที่สุดถ้ากินสดๆ สำหรับเมนูอาหารบ้านเราที่ง่าย ๆ ก็อาจจะเป็นข้าวขาหมูสักจาน แค่นี้เราก็กินกระเทียมได้เป็นกำ ๆ แล้วค่ะ
แนวทางการป้องกันโรคตากุ้งยิง
- ถ้าคุณมีแนวโน้มที่จะติดเชื้อกุ้งยิงได้ง่าย คุณต้องล้างเปลือกตาวันละครั้ง เพื่อรักษาความสะอาดรูขุมขน แต่วิธีที่ง่ายกว่าคือ ใช้แชมพูเด็ก 1 ส่วน ผสมเข้ากับน้ําอุ่น 10 ส่วน ใช้สําลีชนิดแผ่นชุบแล้วเช็ดเปลือกตาแต่ละข้าง สําลีที่ใช้เช็ดแล้ว 1 ครั้ง ให้ทิ้งเลย
- ประคบร้อนที่เปลือกตาทุกๆ 2 วัน เพื่อป้องกันไม่ให้ต่อมน้ํามันเกิดการอุดตัน
- กินน้ํามันปอ (flaxseed oil) วันละ 1 ช้อนชา หรือกินชนิดแคปซูลวันละ 2 แคปซูล เพื่อป้องกันไม่ให้รูขุมขนอุดตัน คุณอาจเติมน้ํามันปอลงในสลัด หรือใช้ทาขนมปัง แต่อย่านําไปปรุงด้วยความร้อน เพราะความร้อนทําให้น้ํามันปอเสื่อมคุณค่า
- ป้องกันเชื้อโรคแพร่กระจายไปสู่สมาชิกครอบครัวคนอื่นๆ หรือป้องกันไม่ให้ตัวคุณเองติดเชื้อซ้ํา โดยเมื่อเป็นกุ้งยิ่ง ให้ล้างมือบ่อยๆ และไม่ใช้มือสัมผัสบริเวณดวงตา อย่าใช้ผ้าเช็ดหน้าหรือผ้าเช็ดตัวร่วมกับคนอื่น เปลี่ยนผ้าเช็ดตัวและปลอกหมอนบ่อยๆ ด้วย
- ดูแลร่างกายให้ได้รับวิตามินเออย่างเพียงพอ ถ้าคุณเป็นกุ้งยิงบ่อยๆ อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าคุณขาดวิตามินเอ ให้กินอาหาร เช่น ไข่แดง เนย เครื่องใน และพืชผักสีเหลือง ส้ม แดง หรือสีเขียวเข้ม ซึ่งมีเบตาแคโรทีนมาก ซึ่งร่างกายสามารถเปลี่ยนให้เป็นวิตามินเอได้ หรืออาจกินวิตามินรวมด้วย
Tips: รู้ไหมว่ามีตากุ้งยิงแบบด้านในด้วย
กุ้งยิงด้านใน คือต่อมไขมันที่ขยายใหญ่และอุดตันที่ด้านในของเปลือกตา ลักษณะเหมือนกุ้งยิงด้านนอกในช่วง 2-3 วันแรก แล้วจะขยายใหญ่ขึ้นและเป็นนานกว่า คุณจะบอกได้เองว่ามันไม่ใช่กุ้งยิงด้านนอก เพราะมันจะขยายจากด้านข้างของเปลือกตา และมีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนเป็นก้อนนูนแข็ง ไม่เจ็บ
ตามปกติกุ้งยิงด้านในหายได้ด้วยการหมั่นประคบร้อน เพราะความร้อนจะไปละลายน้ํามันให้ถูกขับออกทางรูขุมของเปลือกตาได้ แต่ถ้าเป็นกุ้งยิงด้านในที่เป็นนานหลายสัปดาห์ คุณอาจต้องพบแพทย์เพื่อรักษาด้วยครีมสเตียรอยด์หรือยา ปฏิชีวนะ ในบางกรณีแพทย์จะแนะนําให้รับการผ่าตัดเล็กเพื่อเอาฝึกุ้งยิงออก
Warning ควรไปพบแพทย์เมื่อมีอาการเหล่านี้
แม้ว่าตากุ้งยิงจะทําให้รู้สึก เจ็บและรําคาญ แต่มักไม่เป็นอันตราย และจะค่อย ๆ หายไปเองถ้าประคบร้อนแต่เนิ่น ๆ กินยาแก้อักเสบ และพักผ่อนอยา่งเพียงพอ แต่ในกรณีที่ถ้าฝึกุ้งยิงเริ่มมีเลือดออก หรือตุ่มขยายใหญ่ขึ้นเร็วมาก ควรรีบไปพบแพทย์ หากไม่รักษาแต่เนิ่นๆ ใน ช่วง 2 วันแรกที่เป็น คุณอาจติดเชื้อรุนแรงขึ้นได้